Con đường phục hồi các triệu chứng tâm thần kinh của nhiễm covid-19 kéo dài

Hơn 275 triệu người trên toàn thế giới có kết quả xét nghiệm dương tính với nhiễm SARS-CoV-2. Nhiễm COVID-19 cấp tính thường kéo dài đến 4 tuần, nhưng 1 số lượng đáng kể bệnh nhân tiếp tục gặp các triệu chứng ngoài đợt bệnh ban đầu (sau khi bệnh nhân không còn xét nghiệm dương tính với COVID-19). Nhiều tháng sau lần lây nhiễm ban đầu, bệnh nhân có thể gặp những khó khăn nhận thức thần kinh và khó lấy lại tốc độ với các công việc thông thường.

Sự phục hồi từ covid có thể kéo dài hơn 1 tháng sau chẩn đoán ban đầu. Các triệu chứng dai dẳng kèm theo với sự giảm sút hiệu suất. Các triệu chứng sau covid có thể là duy nhất. Mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng sau chẩn đoán ban đầu có thể không phụ thuộc vào tình trạng thể chất hiện tại của một người.

Quá trình các triệu chứng sau chẩn đoán ban đầu được gọi là di chứng sau cấp tính của COVID-19, hoặc covid kéo dài. Covid dài gồm 1 loạt các triệu chứng thể chất và thần kinh. Đối với khoảng 20% -70% bệnh nhân khỏi bệnh nhiễm COVID-19 cấp tính, các triệu chứng tâm thần kinh kéo dài là 1 tổn hại đáng kể đối với sức khỏe.

Các triệu chứng tâm thần kinh trong nhiễm COVID-19 sau cấp tính gồm nhận thức kém, phát triển tâm trạng hoặc rối loạn lo âu, rối loạn tâm thần hoặc hành vi tự sát. Các triệu chứng này thường không liên quan đến các triệu chứng của COVID-19; tuy nhiên, 1 số bằng chứng sơ bộ nêu lên mức độ nghiêm trọng / thời gian của covid dài có thể liên quan đến mức độ nghiêm trọng của triệu chứng khi nhiễm COVID-19 cấp tính, gồm các triệu chứng cơ thể dai dẳng. Ví dụ: khoảng 55% người tiếp tục cảm thấy mệt mỏi, khó thở, đau khớp và đau ngực sau khi nhiễm covid.

Một số cơ chế hoạt động khác nhau được công nhận đối với sự phát triển của các triệu chứng tâm thần kinh trong covid kéo dài. Các tài liệu hiện tại ghi nhận con đường viêm có thể có 1 vai trò quan trọng, trong đó các dạng lây nhiễm COVID-19 nghiêm trọng hơn có thể liên quan đến phản ứng miễn dịch năng động hơn. Điều này dẫn đến giải phóng nhiều cytokine tiền viêm, còn được gọi là cơn bão cytokine.

Cơn bão cytokine có thể dẫn đến tổn thương não và làm trầm trọng thêm các tình trạng tâm thần kinh hiện có và / hoặc làm xuất hiện các bệnh mới. Hơn nữa, những thay đổi này có thể dẫn đến những thay đổi sâu hơn trong hoạt động thần kinh, đặc biệt là ở các vùng não liên quan đến chức năng nhận thức.

Một cơ chế hoạt động được đề xuất bổ sung liên quan đến tác hại của việc ăn mòn, trong đó việc điều trị tích cực lây nhiễm COVID-19 cấp tính bằng các phương pháp như đặt ống nội khí quản hoặc nhiễm trùng bệnh viện có thể góp phần nguy cơ làm bệnh nhân kết cục kém và bệnh kéo dài.

Tổng hợp lại, các dòng tài liệu hiện có nêu bật tầm quan trọng của việc đánh giá tình trạng suy giảm covid kéo dài như 1 phần quan trọng của quá trình phục hồi covid. Rõ ràng là covid có thể tác động tiêu cực đến chất lượng cuộc sống lâu dài của 1 người sau lần nhiễm bệnh ban đầu. Do đó, việc tìm hiểu tác động lâu dài của covid đối với suy giảm nhận thức thần kinh là cấp thiết đối với các nghiên cứu trong tương lai giúp đưa đến biện pháp can thiệp sớm và hiệu quả. Nghiên cứu hiện tại là sơ bộ và sẽ cần nghiên cứu thêm hiểu sâu hơn những tác động cơ bản của covid dài.

Tên bài:
The Road to Recovery: Neuropsychiatric Symptoms of Long COVID
Hartej Gill, PhD(c)
DISCLOSURES December 27, 2021.

Kim Chi Nguyễn Thị

Lời nói đầu, Thân gửi các bạn độc giả của bs Chi. Mình muốn tâm sự một chút suy tư của một bác sĩ nghèo nhưng lại mang trong mình một nỗi lòng đau đáu của một người mẹ, một người phụ nữ lương thiện, muốn giúp đỡ những người khó khăn hơn mình. Cách đây hơn 3 năm, trước khi đại dịch covid xảy ra. Mình có lập 1 trang fb với tên Dr. Nguyễn Thị Kim Chi. Trang chuyên dịch những bài viết hay về thông tin y học trên Medscape, một tờ báo uy tín. Những bài viết là những tiến bộ khoa học nhân loại được chuyển thể từ tiếng Anh sang tiếng Việt. Với mục đích đem thông tin y học mới nhất, đem những thành tựu y học tiên tiến nhất tiếp cận với những bệnh nhân, người mà cũng đang khao khát tìm đến những hy vọng tiến bộ y học trên con đường chạy chữa bệnh của bản thân, người thân, gia đình mình. Với mục đích đó, mình thực hiện cũng được hơn 3 năm. Trộm vía, được sự ủng hộ giúp đỡ của bạn đọc, may mắn công việc đó cũng vẫn trôi chảy. Với việc đem thông tin y học chuyển tải qua tiếng Việt, mình cũng được rất nhiều bạn đọc tìm hiểu, đặt những câu hỏi về tình trạng bệnh, cách chữa trị của người thân, con cái, hay những phương pháp tiên tiến nhất. Cảm ơn tình cảm của bạn đọc đã ủng hộ bs cũng như trang fb Dr.Nguyễn Thị Kim Chi. Nay trang fb được đổi tên thành Fb Nguyễn Thị Kim Chi. Xuất phát từ việc khao khát muốn làm thiện nguyện, mình đã mạnh dạnh lập nên trang fb này. Với mục đích kêu gọi từ thiện từ những bạn đọc gần xa. Một miếng khi đói bằng một gói khi no. Trao đi là còn mãi! Mình mong muốn làm từ thiện thì từ rất lâu rùi. Mình cũng đi tìm hiểu rất nhiều hội nhóm với mong muốn có thể hành động, hoặc làm bất kì những việc gì đó, dù là nhỏ nhất có thể giúp đỡ được người khó khăn hơn mình. Chính vì khao khát mong muốn trao đi những tình cảm tốt đẹp, vượt qua cái ngại ngần của bản thân, và ước mơ thiện nguyện thành sự thật nên mình, bs Chi lập trang fb Thiện nguyện - Charity. Trang này sẽ là lưu giữ những thông tin vs những tấm lòng thiện nguyện của bạn đọc trang bs Chi. Hãy chung tay giúp đỡ những người có hoàn cảnh khó khăn. Dù là nhỏ nhất cũng rất đáng trân trọng. Mình xin đóng góp quỹ của trang Thiện nguyện - Charity trước 1000k. Số tiền này tuy nhỏ, nhưng mong muốn trang sẽ giúp đỡ được nhiều người khó khăn hơn. Bạn đừng ngần ngại trao đi, dù là 20k hay 50k. Nếu bạn thấy thoả đáng thì điều đó đã là thiện nguyện rùi. Hãy để mình giúp bạn 1 phần nhỏ trên con đường thiện nguyện, để chúng ta có chung bạn thiện thành. Nếu bạn đọc bài, thấy bài hay xin like vs chia sẻ miễn phí. Nếu bạn muốn làm từ thiện, hãy chuyển tấm lòng của bạn tới số tài khoản của bs Chi. Mình sẽ giúp bạn gửi tới những người có hoàn cảnh khó khăn vs tấm lòng chân thành nhất. Tài khoản mang tên Nguyễn Thị Kim Chi Số tài khoản: 26702461 Ngân hàng: Vp bank (Vì Việt Nam thịnh vượng) Chuyển khoản ghi: TC tên người chuyển khoản Số tiền được cộng vào đủ từ 1000k-5000k sẽ được trao đến các địa chỉ công khai. Đến đây mình, bs Chi xin cảm ơn bạn đọc đã đồng hành cùng mình trong thời gian qua vs trong thời gian tới. Chúc các bạn đọc sức khoẻ, hạnh phúc, thành đạt.