Theo 1 nghiên cứu mới thấy 1 chiếc khẩu trang y tế tiêu chuẩn có hiệu quả hơn trong việc ngăn người đeo hít phải khí sol mà không gây cản trở hô hấp đáng kể so với các loại khẩu tranh vải, y tế hoặc khẩu trang phòng độc.
Christian Sterr, MD, Đại học Philipps, Marburg, Đức, cùng các đồng nghiệp, khẩu trang y tế với hiệu quả lọc tốt có thể cung cấp hiệu quả bảo vệ tốt hơn so với khẩu trang KN95. Khẩu trang phòng độc FFP2 có thể hữu ích trong các tình huống rủi ro cao nhưng đòi hỏi nỗ lực thở nhiều hơn và do đó gây căng thẳng thể chất đối với người dùng.
Nhiều bằng chứng nêu lên khẩu trang là 1 hình thức kiểm soát nguồn lây tuyệt vời, ngăn chặn những người nhiễm lây lan vi rút SARS-CoV-2 sang môi trường. Việc khẩu trang bảo vệ người đeo khỏi việc hít phải các hạt có chứa vi rút.
Với 3 thí nghiệm kiểm tra 32 loại khẩu trang khác nhau, kết quả được báo cáo tại Đại hội European Congress of Clinical Microbiology & Infectious Diseases lần thứ 3, trực tuyến trên PLOS One.
Chris Cappa, tiến sĩ, Đại học California, Davis, khẩu trang y tế loại II, khẩu trang phẫu thuật 3 lớp điển hình được thiết kế giúp ngăn chặn các hạt lớn do người đeo thải ra ngoài môi trường, cao nhất với khẩu trang phòng độc, gồm khẩu trang KN95 và FFP2, và đa dạng với các loại khẩu trang vải khác nhau thử nghiệm.
Các nhà nghiên cứu đặt mỗi khẩu trang lên lỗ thông với 1 bộ thu khí đo có bao nhiêu hạt lọt qua. Khẩu trang có hiệu quả lọc 100% sẽ loại bỏ tất cả các hạt từ không khí đi qua nó và 0% có nghĩa là không có hạt loại bỏ.
Khẩu trang vải có hiệu quả lọc thấp nhất, ở mức 28%. Khẩu trang được chứng nhận đáp ứng Tiêu chuẩn Châu Âu (EN) có hiệu quả tương đối cao, ở mức 70%; đối với khẩu trang chưa được chứng nhận, hiệu quả lọc là 63%. Đúng như dự đoán, khẩu trang KN95 và FFP2 có hiệu quả lọc cao nhất, lần lượt là 94% và 98%.
Hầu hết các hạt thở ra sẽ di chuyển ngay xung quanh 1 tấm chắn trên khuôn mặt.
Các nhà nghiên cứu kiểm tra hiệu quả lọc khi mòn. Đặt mỗi chiếc khẩu trang trên 1 chiếc đầu giả với 1 đường thở nhân tạo thu các hạt trong không khí. Sau đó, bơm 1 hỗn hợp các hạt aerosol có kích thước từ 0,3 đến 2,0 µm và không khí có áp suất không chứa hạt vào buồng acrylic.
Trong thí nghiệm này, khẩu trang vải và khẩu trang không được chứng nhận kém hiệu quả nhất, lọc ít hơn 20% sol khí. Khẩu trang bằng vải có mức lọc cao nhất (84%) lại có hiệu quả lọc thấp nhất (9%), rõ ràng là do độ giảm áp suất rất cao (khả năng chống thở). Khi cần nhiều nỗ lực hơn trong việc thở qua khẩu trang, nhiều không khí hơn có thể vượt qua hệ thống lọc.
Tuy nhiên, khẩu trang y tế loại II lọc 47% sol khí, khẩu trang KN95 lọc 41% và khẩu trang FFP2 lọc 65%. Tấm che mặt không ngăn được việc hít phải bất kỳ khí sol.
Tấm chắn mặt sẽ chỉ có hiệu quả trong việc ngăn chặn các giọt nước rất lớn, cơ bản có thể nhìn thấy được. Hầu hết các hạt khi thở ra sẽ di chuyển ngay xung quanh 1 tấm chắn trên khuôn mặt.
Hiệu ứng khẩu trang tối ưu là sự kết hợp giữa hiệu suất bộ lọc cao và khả năng chống bộ lọc thấp, áp dụng với hầu hết các loại khẩu trang FFP2 và khẩu trang y tế loại II được thử nghiệm. Khẩu trang y tế loại II trong mẫu ngẫu nhiên có hiệu suất lọc khi sử dụng rất tốt với công việc thở bổ sung thấp.
Các loại khẩu trang khác nhau lọc bỏ các hạt tốt, nhưng nó không thể đánh giá mức độ ngăn ngừa lây nhiễm thực tế.
Lây nhiễm khi hít 1 số lượng nhất định các hạt vi rút sống sót kích hoạt lây nhiễm. Do đó, hiệu quả lọc được đánh giá có thể khác với tỷ lệ bảo vệ.
Các phần tử chứa vi rút có thể khô khi đi qua khẩu trang và ít lây nhiễm hơn. Ngay cả khi giảm 1 lượng nhỏ các hạt hít vào cũng có thể ngăn ngừa lây nhiễm hoặc ít nhất dẫn đến lây nhiễm ít nghiêm trọng hơn.
Trên thực tế, hiệu quả lọc không nhất thiết nêu lên mức độ lọc của khẩu trang trong khi đeo. Có thể do tác động kết hợp giữa độ khít của khẩu trang và giảm áp suất của vật liệu làm khẩu trang và do đó có xu hướng rò rỉ. Giảm áp suất cao dẫn đến khả năng chống thở cao hơn và do đó hỗ trợ rò rỉ, đặc biệt nếu được kết hợp với khẩu trang vừa khít.
Nếu khẩu trang không vừa vặn, thì nó sẽ chỉ bảo vệ vừa phải đối với người đeo. Ngay cả khi chất liệu khẩu trang lọc được gần như tất cả các hạt đi qua nó, như trường hợp của khẩu trang hiệu quả cao như N95 và FFP2, nếu khẩu trang không vừa vặn thì nó sẽ chỉ bảo vệ vừa phải.
Các phát hiện khẳng định lại các mức độ lọc khác nhau của các loại khẩu trang vải khác nhau, nhưng chúng không cung cấp bất kỳ hướng dẫn đối với loại khẩu trang vải tốt hơn hay kém hơn. Khẩu trang y tế nói chung sẽ bảo vệ nhiều hơn đối với người đeo.
Tấm che mặt ít bảo vệ khỏi khí dung, nhưng chúng có thể cung cấp khả năng bảo vệ bổ sung khi đeo khẩu trang.
Một tấm che mặt có thể ngăn những giọt nước lớn có thể bắn vào khi 1 người ho hoặc hắt hơi, đọng lại trên mắt của 1 người. Và nó có thể giúp chuyển hướng chùm hạt mà 1 người nhiễm bệnh thở ra, điều này có thể hữu ích khi ở gần. Tuy nhiên, ngay cả sau đó những hạt đó vẫn sẽ di chuyển xung quanh và có thể hít vào. Khẩu trang thực sự có thể giúp giảm lượng hít vào.
Tên bài:
Standard Medical Mask Can Protect Wearer from Aerosols
Tara Haelle
July 10, 2021
Medscape.com
