Tác giả: Bác sĩ Nguyễn Khởi Quân, VinUniversity, Online Research Club & Y học Cộng đồng.
Đây có lẽ là một trong những băn khoăn lớn nhất từ phía các sản phụ và cũng là câu hỏi mà rất nhiều bác sĩ gặp phải trong thực hành. Vấn đề này không chỉ ảnh hưởng đến sức khoẻ của đứa con mà còn tác động rất lớn đến tâm lý người mẹ về lâu dài, đặc biệt nếu đứa con sinh ra gặp phải bất kỳ bất thường nào.
Một nghiên cứu lớn được công bố trên JAMA ngày 10/2 vừa qua cho thấy không có bất kỳ mối liên hệ nào giữa việc tiêm vắc xin Pfizer trong giai đoạn thai kỳ với biến cố bất lợi cho con. Kết quả này được rút ra từ một nghiên cứu quần thể trên 24.288 ca sinh đơn (singleton), giai đoạn 1 tháng 3 đến 31 tháng 9 năm 2021 tại Israel.
Sở dĩ người ta chỉ chọn trẻ sinh đơn để giảm nhiễu, vì những trường hợp đa thai (sinh đôi trở lên) thường dẫn đến một số biến cố cho trẻ (như sinh non, cân nặng sau sinh thấp,…).
Các kết cục (outcomes) mà nghiên cứu này quan sát bao gồm:
- Bất lợi chính: sinh non theo phân loại WHO, thai nhỏ so với tuổi (SGA) theo Dolberg.
- Các bất lợi khác: nhập viện do mọi nguyên nhân, bất thường/dị tật bẩm sinh, vàng da cần chiếu đèn và tử vong do mọi nguyên nhân.
Trong 24/288 ca sinh đơn, có 16.697 trường hợp có mẹ đã tiêm vắc xin COVID-19 trong lúc mang thai. Hơn 16 nghìn trẻ này nhìn chung có tuổi thai lúc sinh lớn hơn, và sinh sống ở những khu vực giàu có hơn, so với nhóm không phơi nhiễm (i.e. mẹ không tiêm vắc xin).
Về các bất lợi quan sát được giữa hai nhóm, không có bất kỳ khác biệt nào về nguy cơ giữa hai nhóm. Tử vong sơ sinh nhìn chung thấp (Figure 2).
Nghiên cứu này có ưu điểm lớn khi theo dõi một quần thể lớn, ổn định trong thời gian dài. Thêm nữa, dữ liệu cũng được khảo sát trực tiếp, thay vì để sản phụ tự báo cáo hay các phương pháp thụ động khác.
Một nhược điểm lớn của nghiên cứu nằm ở việc khảo sát các dị tật sau sinh: các tác giả sử dụng dữ liệu từ việc phơi nhiễm vắc xin ở tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba để đánh giá liên hệ, bởi dữ liệu ở tam cá nguyệt thứ nhất không đủ mạnh. Tuy nhiên như chúng ta đều biết, tam cá nguyệt đầu tiên là giai đoạn phát triển mạnh, biệt hoá và định hình. Thai nhi nhạy cảm nhất ở giai đoạn này và bất kỳ tác động nhỏ nào cũng có thể dẫn đến bất thường.
Đây có thể là một hướng khảo sát tiềm năng cho những nghiên cứu về sau.
Fulltext: https://jamanetwork.com/journals/jamapediatrics/fullarticle/2788938
