-
Trong máu
- Trong máu thuốc tồn tại hai dạng: dạng tự do và dạng liên kết với protein huyết tương. Khả năng gắn thuốc vào với protein huyết tương mạnh hay yếu tùy thuộc vào bản chất của từng loại thuốc
Phân loại:
- thuốc gắn vào protein huyết tương mạnh, cao ( 75-98%)
- thuốc gắn vào protein huyêt tương thấp (1-8%)
- thuốc gắn vào protein huyết tương ở mức trung bình
- Giữa dạng thuốc liên kết với protein huyết tương và dạng thuốc tự do luôn ở trạng thái cân bằng động
- Thuốc ở dạng tự do mới gây được tác dụng, vì vậy tỷ lệ thuốc dạng tự do càng nhiều thì thuốc tác dụng càng mạnh
- Thuốc ở dạng liên kết với protein huyết tương chưa có tác dụng ngay, khi thuốc ở dạng tự do giảm thuốc ở dạng liên kết sẽ chuyển hóa thành dạng tự do và khi đó thuốc mới có tác dụng.
- Thuốc nào có tỷ lệ liên kết nhiều với protein huyết tương thì thuốc đó sẽ tồn tai lâu hơn trong cơ thể và tác dụng kéo dài hơn và sự đào thải thuốc ra khỏi cơ thể sẽ chậm hơn, từ từ.
Tỷ lệ liên kết protein huyết tương chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố như
- Tình chất lý hóa của thuốc
- Lứa tuổi, ví dụ ở trẻ sơ sinh khả năng liên kết với protein huyết tương giảm do chức năng tổng hợp protein ở gan còn hạn chế
- Trạng thái bệnh lý, ví dụ bệnh về gan, khả năng tổng hợp protein huyết tương giảm, khả năng liên kết thuốc với protein giảm
- Tỷ lệ liên kết thuốc với protein huyết tương còn ảnh hưởng đến tương tác thuốc. Thuốc có ái lực mạnh với protein huyết tương hơn sẽ đẩy thuốc có ái lực yếu hơn với protein huyết tương ra khỏi vị trí liên kết, và làm tăng tỷ lệ dạng tự do của thuốc liên kết yếu đó , có thể gây tăng tác dụng và tăng độc tính. Điều này có ý nghĩa đối với thuốc có tỷ lệ liên kết với protein huyết tương cao và có chỉ số điều trị hẹp.
-
Trong tổ chức
Sau khi vào máu, thuốc sẽ được chuyển tới các tổ chức. Phần lớn các thuốc có sự phân bố chọn lọc ở một số tổ chức nhất định
Thí dụ: Digitalin phân bố nhiều ở cơ tim; Gardenal phân bố nhiều vào tế bào thần kinh, gan, thận, khả năng phân bố thuốc phụ thuộc vào nhiều yếu tố:
- Lượng máu đến tổ chức nhiều hay ít
- Đặc tính của các tổ chức khác nhau
- Tính thấm của hệ thống mao mạch
Thí dụ màng nhau thai có cấu trúc mỏng, diện tích trao đổi rộng, lưu lương máu qua nhau thai cao, do đó khi mẹ mang thai dùng thuốc có khả năng gây độc cho thai nhi. Vì vậy khi dùng thuốc cho mẹ mang thai cần phải hết sức thận trọng hay cấm sử dụng một số thuốc ảnh hưởng không tốt đễn thai nhi.
copy ghi nguồn:https://healthyeatingforums.com/
link bài viết: Phân bố thuốc trong cơ thể
