Vàng da tại gan:
Vàng da tại gan là thể vàng da này rất phức tạp, bao gồm có ba nhóm bệnh chính, dựa theo 4 khâu chuyển vận sắc tố mật từ máu sang ống dẫn mật.
- Nhóm thứ nhất: rối loạn khâu thứ hai của quá trình chuyển vận sắc tố tại gan, là khâu chuyển các phân tử bilirubin tự do đi qua màng tế bào nhu mô gan. Ví dụ: bệnh vàng da có tính chất di truyền Gilbert (thiếu enzym).
- Nhóm thứ hai: rối loạn khâu thứ ba của quá trình khiến cho các phân tử bilirubin tự do không thể chuyển thành thể bilirubin kết hợp được. ví dụ như trong bệnh Crigler Najjara do thiếu đi các enzym transferase: có tăng nồng độ của các bilirubin tự do trong máu. Bệnh Dubin Johnson do tăng hoạt động của enzym transferase nên các bilirubin kết hợp quá tăng trong máu và trong nước tiểu.
- Nhóm thứ ba do tổn thương các tế bào nhu mô gan và rối loạn bài tiết mật nên trong máu của bệnh nhân có tăng cả nồng độ của các phân tử bilirubin tự do (các tế bào gan bị tổn thương) và các phân tử bilirubin thể kết hợp (nguyên nhân là do rối loạn quá trình bài tiết mật) nên bệnh nhân xuất hiện vàng da như phân lại nhạt màu. Nguyên nhân gây ra vàng da ở thể này thường là do nhiễm độc (ví dụ nhiễm độc phosphat, benzol, iodofoc…), do các vi khuẩn hay virus gây ra (ví dụ như virus viêm gan, nhiễm trùng huyết hay xoắn khuẩn giang mai).
Vàng da do các nguyên nhân sau gan (do tắc mật):
Vàng da do các nguyên nhân sau gan có nguyên nhân là do mật từ gan của người bệnh không đi xuống được ruột, ứ lại, tạo áp lực và tràn vào máu của bệnh nhân gây ra hoàng đảm (hay còn gọi là vàng da) rất nặng, nước tiểu vàng, phân nhạt màu. Các thành phần khác của dịch mật đều tăng lên theo (như các cholesterol hay các acid mật) trong máu.
- Nguyên nhân gây bệnh: các nguyên nhân cơ học (như sỏi mật, giun chui vào trong ống mật, u đầu tụy, hạch to chèn ép đường dẫn mật…), do các viêm sẹo, dây chằng, rối loạn thần kinh thực vật gây co thắt cơ Oddi…
- Đặc điểm: nếu như tình trạng tắc mật diễn ra lâu ngày thì các nhu mô gan ngày càng bị hư hại thì khả năng liên hợp của các tế bào nhu mô gan để chuyển các bilirubin tự do thành các bilirubin thể kết hợp sẽ kém dần. Do đó, các bilirubin tự do sẽ tăng lên thay cho tăng các bilirubin kết hợp tăng.
copy ghi nguồn:https://healthyeatingforums.com/
link bài viết:Rối loạn chuyển hóa sắc tố mật (tiếp theo)
