Một vài ví dụ cho thấy sự điều hòa của trung ương đối với bệnh:
Ví dụ như khi xuất hiện các chấn thương tâm lý có thể là một nguyên nhân suy sinh dục hay ưu năng tuyến giáp. Khi có sự kích thích hoặc phá hủy tại trung tâm hệ limbic, các cấu trúc lưới, hoặc não trung gian có thể gây ra tình trạng mất hoặc giảm quá trình bài tiết các hormon. Khi kích thích điện vào dây thần kinh phế vị (nằm ở bên phải) làm tăng tiết các insulin, còn khi kích thích vào dây thần kinh giao cảm thì lại gây ra tăng tiết hormon adrenalin…
Sự điều hòa từ trung ương được thực hiện bằng hai con đường khác nhau:
Một là đường thần kinh- thể dịch: đươc điều hòa thông qua tuyến yên. Tổn thương rơi vào vùng dưới đồi (hoặc các trung tâm nằm ở phía trên của não bộ trực tiếp điều chỉnh hoạt động của vùng này) là nơi điều hòa hoạt động trực tiếp của tuyến yên (và các tuyến nằm dưới tuyến yên). Bởi vì vậy cho nên một khi có các tổn thương xuất hiện tại vùng trung tâm này thì thường sẽ gây ra hậu quả là rối loạn hoạt động đa tuyến.
Một số các rối loạn hoạt động nội tiết còn do cơ chế liên hệ ngược (hay còn gọi là cơ chế feedback: nuôi dưỡng ngược). Ví dụ như khi bệnh nhân bị mắc bệnh Cushing thì cơ chế bệnh sinh khởi đầu của bệnh là sự tăng ngưỡng kích thích của các neuron thuộc vùng dưới đồi với tác dụng ức chế của nồng độ corticosteroid, do đó làm tăng bài tiết ra corticotropin (hay là ACTH) dẫn tới tác hại là quá sản (thứ phát) vỏ thượng thận. Đây là một thể ưu năng tuyến thượng thận không có xuất hiện từ bản thân của tuyến, mà là do các nguyên nhân bên ngoài tuyến.
Một ví dụ khác thuộc cơ chế này là đối với những bệnh nhân là trẻ em có chức năng sinh dục chưa chín, được giải thích là do giảm ngưỡng gây ức chế lên vùng dưới đồi của testosterol. Bởi vì vậy, khi ngưỡng này tăng lên (đối với tuổi dậy thì) cơ thể của bệnh nhân bé nam đó sẽ phát dục.
Trong trường hợp bệnh lý, nếu như ngưỡng này tăng lên qúa sớm (hay là quá muộn) thì sẽ gây ra hội chứng chín sinh dục sớm (hay hội chứng chín sinh dục muộn). cơ chế này cũng được coi là một cơ chế từ thần kinh trung ương.
copy ghi nguồn:https://healthyeatingforums.com/
link bài viết:Rối loạn điều hòa nội tiết từ trung ương
