Theo số liệu mới của Thụy Điển cung cấp bằng chứng mạnh nhất đến nay COVID-19 là 1 yếu tố nguy cơ độc lập đối với nhồi máu cơ tim cấp tính (MI) và đột quỵ do thiếu máu cục bộ.
Nguy cơ NMCT cấp và đột quỵ do thiếu máu cục bộ lần lượt tăng khoảng 8 lần và 6 lần trong tuần đầu tiên sau khi bắt đầu nhiễm COVID-19 khi ngày 0 (ngày tiếp xúc) được đưa vào phân tích.
Ngay cả khi ngày 0 được loại trừ (giảm nguy cơ sai lệch), nguy cơ NMCT cấp và đột quỵ tăng lên gần gấp 3 lần.
Tác giả cấp cao Anne-Marie Fors Connolly, MD, PhD, Đại học Umeå, Thụy Điển, nguy cơ vẫn tăng lên ngay cả khi loại trừ ngày 0 ghi nhận COVID-19 thực sự là 1 yếu tố nguy cơ độc lập đối với MI cấp tính và đột quỵ do thiếu máu cục bộ.
Kết quả các biến chứng tim mạch cấp tính có thể đại diện với 1 biểu hiện lâm sàng thiết yếu của COVID-19 và những ảnh hưởng lâu dài có thể là 1 thách thức trong tương lai.
Nghiên cứu báo cáo trực tuyến ngày 29/7 trên tạp chí The Lancet.
Theo các nghiên cứu trước đây COVID-19 là 1 yếu tố nguy cơ có thể gặp đối với các biến chứng tim mạch cấp tính liên quan đến tương đối ít bệnh nhân nhập viện.
Trong nghiên cứu lớn nhất đến nay, các nhà nghiên cứu ghi nhận số liệu từ các sổ đăng ký quốc gia với các phòng khám ngoại trú và nội trú và nguyên nhân tử vong của tất cả 86.742 bệnh nhân (tuổi trung bình, 48 tuổi; 43% nam) với COVID-19 trong khoảng thời gian từ ngày 1/2 đến ngày 14/9/ 2020 và 348.481 bệnh nhân đối chứng phù hợp.
Với 2 phương pháp sử dụng đánh giá mối liên quan của COVID-19 với nguy cơ NMCT cấp và đột quỵ.
+ Một là phương pháp loạt ca bệnh tự kiểm soát (SCCS), được sử dụng so sánh tỷ lệ tỷ lệ bệnh (IRR) với NMCT cấp đầu tiên và đột quỵ trước và sau khi bệnh nhân được xác định nhiễm COVID-19.
+ Còn lại là 1 nghiên cứu thuần tập phù hợp, xác định tỷ lệ NMCT cấp hoặc đột quỵ trong 14 ngày sau khi khởi phát COVID-19 so với những người đối chứng không được chẩn đoán nhiễm COVID-19.
Bởi vì ngày lây nhiễm không được biết, các nhà nghiên cứu xác định ngày gần nhất có thể và ký hiệu nó là ngày 0 (ngày tiếp xúc).
Báo cáo có một đỉnh điểm lớn gồm MI cấp tính và đột quỵ do thiếu máu cục bộ được ghi nhận vào ngày 0.
Trong SCCS, khi ngày 0 được đưa vào giai đoạn nguy cơ, IRR cho NMCT cấp là 8,44 (KTC 95%, 5,45 – 13,08) trong tuần đầu tiên, 2,56 (KTC 95%, 1,31 – 5,01) trong tuần thứ 2, và 1,62 (KTC 95%, 0,85 – 3,09) trong tuần 3 và 4 sau COVID-19.
Khi ngày 0 được loại trừ khỏi giai đoạn nguy cơ, IRR đối với NMCT cấp vẫn tăng đáng kể trong tuần đầu tiên (IRR 2,89; 95% CI, 1,51 – 5,55) và tuần thứ 2 (2,53; 95% CI, 1,29 – 4,94) sau COVID -19. IRR là 1,60 (KTC 95%, 0,84 – 3,04) trong tuần 3 và 4 sau COVID-19.
IRR tương ứng đối với đột quỵ do thiếu máu cục bộ khi ngày 0 được đưa vào giai đoạn nguy cơ là 6,18 (95% CI, 4,06 – 9,42) trong tuần đầu tiên, 2,85 (95% CI, 1,64 – 4,97) trong tuần thứ hai và 2,14 (95 % CI, 1,36 – 3,38) trong tuần 3 và 4 sau COVID-19.
Khi ngày 0 được loại trừ khỏi giai đoạn nguy cơ, IRRs tương ứng cho đột quỵ là 2,97 (95% CI, 1,71 – 5,15) trong tuần đầu tiên, 2,80 (95% CI, 1,60 – 4,88) trong tuần thứ hai và 2,10 (95 % CI, 1,33 – 3,32) trong tuần 3 và 4 sau COVID-19.
Phân tích thuần tập phù hợp có kết quả tương tự, lần này được biểu thị dưới dạng tỷ số chênh lệch (OR).
Kể cả ngày 0, tỷ số chênh (OR) là 6,61 (95% CI, 3,56 – 12,20) đối với NMCT cấp và 6,74 (95% CI, 3,71 – 12 · 20) đối với đột quỵ do thiếu máu cục bộ trong 2 tuần sau COVID-19.
Loại trừ ngày 0, OR lần lượt là 3,41 (95% CI, 1,58 – 7,36) và 3,63 (95% CI, 1,69 – 7,80) đối với NMCT cấp và đột quỵ, trong 2 tuần sau COVID-19.
Paddy Farrington, Tiến sĩ, giáo sư danh dự, Đại học Mở Milton Keynes, Milton Keynes, Vương quốc Anh, nguy cơ NMCT cấp và đột quỵ vẫn tăng lên khi loại trừ ngày 0 thấy COVID-19 là 1 yếu tố nguy cơ độc lập đối với NMCT cấp và đột quỵ do thiếu máu cục bộ.
Những phát hiện củng cố tầm quan trọng của việc tiêm chủng, nhưng rủi ro tuyệt đối nhỏ.
Trong nghiên cứu thuần tập phù hợp, đối với mỗi điểm chỉ số bệnh kèm theo có trọng số, tỷ lệ NMCT cấp và đột quỵ do thiếu máu cục bộ tăng lên khoảng 40%.
MI cấp tính và đột quỵ có thể là biểu hiện ngoài phổi của COVID-19.
Sự gia tăng thoáng qua nguy cơ NMCT và đột quỵ liên quan đến cúm, viêm phổi, viêm phế quản cấp và nhiễm trùng ngực khác được ghi nhận trong nhiều thập kỷ.
Tài liệu tham khảo
COVID-19 an Independent Driver for Heart Attack and Stroke
Megan Brooks
August 02, 2021
Medscape.com.
