UNG THƯ CỔ TỬ CUNG

Tổng hợp: Trần Tú Uyên – sinh viên Dược năm 4 – Đại học HUTECH.

1. Ung thư cổ tử cung là gì?[2]

Ung thư cổ tử cung là tổn thương ác tính phát triển tại cổ tử cung dưới nhiều dạng: chồi, sùi, loét, polyp, thâm nhiễm, dễ chảy máu. Xuất hiện khi các tế bào cổ tử cung biến đổi và tăng sinh một cách không kiểm soát. Có thể là ung thư xâm lấn tại chỗ hoặc lan rộng đến các cơ quan khác của cơ thể và sau đó gây tử vong.2. Nguyên nhân của ung thư cổ tử cung?[2]

Theo các nghiên cứu, có khoảng 99,7% ung thư cổ tử cung do vi rút Human Papilloma (HPV) thuộc tuýp nguy cơ cao.

3. Các loại HPV:

– Loại 6 và 11: gây ra hầu hết các trường hợp mụn cóc ở bộ phận sinh dục. Mụn cóc không đe dọa đến tính mạng nhưng có thể khó đối phó vì khả năng tái nhiễm sau điều trị.

– Loại 16 và 18: dẫn đến phần lớn các trường hợp ung thư, đây được gọi là HPV nguy cơ cao. Tuýp HPV 16, 18 cũng là 2 tuýp chính gây nên ung thư cổ tử cung và còn là tác nhân gây ra các loại ung thư như: ung thư âm hộ (50%), ung thư âm đạo (65%), ung thư hầu họng (70%).

4. Sự lây truyền HPV?[1]

HPV chủ yếu lây truyền qua đường tình dục: tiếp xúc da với da, niêm mạc miệng, hầu họng hoặc tiếp xúc với dương vật, tử cung, âm đạo, hậu môn của những người bị nhiễm, hôn hoặc chạm vào bộ phận sinh dục của đối tác bằng miệng… HPV cũng có thể lây truyền từ mẹ sang con trong lúc sinh và gây ra đa bướu gai đường hô hấp cho trẻ sơ sinh.

Ngoài ra, vi rút này còn có thể lây truyền không qua đường tình dục như dụng cụ cắt móng tay, kim bấm sinh thiết, đồ lót…

5. Triệu chứng nhiễm HPV?[2]

Hầu hết các trường hợp nhiễm HPV không gây triệu chứng gì và có thể tự khỏi sau đó vài tháng mà không cần điều trị. Tuy nhiên, trong trường hợp nhiễm HPV tuýp nguy cơ cao có thể tồn tại lâu dài, làm biến đổi tế bào cổ tử cung một cách bất thường, gây ra các tổn thương từ mức độ thấp đến cao và tiến triển dần thành ung thư. Tiến trình này có thể mất hơn 10 năm.

6. Độ tuổi và đối tượng tiêm ngừa ung thư cổ tử cung[1]

Tại Việt Nam, vắc xin phòng HPV theo khuyến cáo của nhà sản xuất vắc xin được chỉ định tiêm cho nữ giới trong độ tuổi từ 9 – 26 tuổi, bất luận đã từng quan hệ tình dục hay chưa. Các chuyên gia khuyến cáo, các chị em nên đi tiêm vắc xin phòng ung thư cổ tử cung càng sớm càng tốt. Vắc xin có hiệu quả kéo dài lên đến 30 năm.

7. Vắc xin phòng HPV[2]

Hiện nay trên thế giới có 3 loại vắc xin giúp ngăn ngừa HPV là vắc xin Cervarix, Gardasil, Gardasil 9.

  •  Vắc xin Cervarix giúp bảo vệ cơ thể khỏi HPV-16 và HPV-18 (nguyên nhân gây ung thư cổ tử cung và một số ung thư khác như hậu môn…).
  •  Vắc xin Gardasil giúp bảo vệ cơ thể khỏi 2 chủng vi rút nguy cơ cao HPV-16, HPV-18 và 2 chủng HPV-6 và 11 gây mụn cóc ,sùi mào gà sinh dục.
  • Vắc xin Gardasil 9 (hiện chưa có ở Việt nam) giúp bảo vệ cơ thể khỏi 2 chủng vi rút nguy cơ thấp là HPV-11, HPV-6 và 7 chủng vi rút nguy cơ cao gây ung thư là HPV-16, HPV-18, HPV-45, HPV-58, HPV-52, HPV 31 và HPV 33.

Hiện tại, Việt Nam đang áp dụng 2 loại vắc xin là Cervarix và Gardasil, áp dụng cho nữ giới từ 9-26 tuổi, bao gồm chưa và đã quan hệ tình dục. Tuy nhiên, các chuyên gia khuyến cáo, độ tuổi lý tưởng nhất để tiêm vắc xin HPV là từ 9-14 tuổi, khi cơ thể chưa nhiễm HPV.

8. Lịch tiêm vắc xin như thế nào?[2]

Tiêm vắc xin HPV 3 mũi đủ bảo vệ và lịch tiêm sẽ là:

  • Cervarix: 0, 1, 6 tháng (nữ từ 10 đến 25 tuổi).
  •  Gardasil: 0, 2, 6 tháng (nữ từ 9 đến 26 tuổi).

9. Tác dụng phụ của vắc xin phòng HPV[1]

Một số tác dụng phụ nhẹ đến trung bình sau khi tiêm gồm phản ứng tại chỗ tiêm (quầng đỏ, đau, sưng…), quá mẫn, sốt nhẹ, nổi mề đay, đau đầu, mệt mỏi, đau cơ, đau khớp, buồn nôn và nôn, rối loạn dạ dày ruột (đau bụng, tiêu chảy…)

10. Nếu không tiêm đúng lịch có ảnh hưởng gì không?[2]

Tốt nhất thực hiện đúng lịch hẹn, nếu bận có thể tiêm mũi thứ hai sau mũi thứ nhất >1 tháng (đối với Cervarix) và >2 tháng (đối với Gardasil). Mũi thứ 3 cách mũi thứ nhất >6 tháng. Tuy nhiên, nên hoàn tất 3 mũi tiêm trong 2 năm.

Tài liệu tham khảo

[1] VNVC. Tiêm phòng ung thư cổ tử cung (hpv): những điều cần biết. Ngày truy cập: 04/12/2021

[2] Vinmec. Vắc-xin HPV ngừa ung thư cổ tử cung có hiệu lực bảo vệ trong bao lâu? Ngày truy cập: 04/12/2021.

Kim Chi Nguyễn Thị

Lời nói đầu, Thân gửi các bạn độc giả của bs Chi. Mình muốn tâm sự một chút suy tư của một bác sĩ nghèo nhưng lại mang trong mình một nỗi lòng đau đáu của một người mẹ, một người phụ nữ lương thiện, muốn giúp đỡ những người khó khăn hơn mình. Cách đây hơn 3 năm, trước khi đại dịch covid xảy ra. Mình có lập 1 trang fb với tên Dr. Nguyễn Thị Kim Chi. Trang chuyên dịch những bài viết hay về thông tin y học trên Medscape, một tờ báo uy tín. Những bài viết là những tiến bộ khoa học nhân loại được chuyển thể từ tiếng Anh sang tiếng Việt. Với mục đích đem thông tin y học mới nhất, đem những thành tựu y học tiên tiến nhất tiếp cận với những bệnh nhân, người mà cũng đang khao khát tìm đến những hy vọng tiến bộ y học trên con đường chạy chữa bệnh của bản thân, người thân, gia đình mình. Với mục đích đó, mình thực hiện cũng được hơn 3 năm. Trộm vía, được sự ủng hộ giúp đỡ của bạn đọc, may mắn công việc đó cũng vẫn trôi chảy. Với việc đem thông tin y học chuyển tải qua tiếng Việt, mình cũng được rất nhiều bạn đọc tìm hiểu, đặt những câu hỏi về tình trạng bệnh, cách chữa trị của người thân, con cái, hay những phương pháp tiên tiến nhất. Cảm ơn tình cảm của bạn đọc đã ủng hộ bs cũng như trang fb Dr.Nguyễn Thị Kim Chi. Nay trang fb được đổi tên thành Fb Nguyễn Thị Kim Chi. Xuất phát từ việc khao khát muốn làm thiện nguyện, mình đã mạnh dạnh lập nên trang fb này. Với mục đích kêu gọi từ thiện từ những bạn đọc gần xa. Một miếng khi đói bằng một gói khi no. Trao đi là còn mãi! Mình mong muốn làm từ thiện thì từ rất lâu rùi. Mình cũng đi tìm hiểu rất nhiều hội nhóm với mong muốn có thể hành động, hoặc làm bất kì những việc gì đó, dù là nhỏ nhất có thể giúp đỡ được người khó khăn hơn mình. Chính vì khao khát mong muốn trao đi những tình cảm tốt đẹp, vượt qua cái ngại ngần của bản thân, và ước mơ thiện nguyện thành sự thật nên mình, bs Chi lập trang fb Thiện nguyện - Charity. Trang này sẽ là lưu giữ những thông tin vs những tấm lòng thiện nguyện của bạn đọc trang bs Chi. Hãy chung tay giúp đỡ những người có hoàn cảnh khó khăn. Dù là nhỏ nhất cũng rất đáng trân trọng. Mình xin đóng góp quỹ của trang Thiện nguyện - Charity trước 1000k. Số tiền này tuy nhỏ, nhưng mong muốn trang sẽ giúp đỡ được nhiều người khó khăn hơn. Bạn đừng ngần ngại trao đi, dù là 20k hay 50k. Nếu bạn thấy thoả đáng thì điều đó đã là thiện nguyện rùi. Hãy để mình giúp bạn 1 phần nhỏ trên con đường thiện nguyện, để chúng ta có chung bạn thiện thành. Nếu bạn đọc bài, thấy bài hay xin like vs chia sẻ miễn phí. Nếu bạn muốn làm từ thiện, hãy chuyển tấm lòng của bạn tới số tài khoản của bs Chi. Mình sẽ giúp bạn gửi tới những người có hoàn cảnh khó khăn vs tấm lòng chân thành nhất. Tài khoản mang tên Nguyễn Thị Kim Chi Số tài khoản: 26702461 Ngân hàng: Vp bank (Vì Việt Nam thịnh vượng) Chuyển khoản ghi: TC tên người chuyển khoản Số tiền được cộng vào đủ từ 1000k-5000k sẽ được trao đến các địa chỉ công khai. Đến đây mình, bs Chi xin cảm ơn bạn đọc đã đồng hành cùng mình trong thời gian qua vs trong thời gian tới. Chúc các bạn đọc sức khoẻ, hạnh phúc, thành đạt.